14 Ekim 2006 Cumartesi

Marquis De Sade


Xploited ( Istismar) Sinemasinin bir nevi fikir babasi,
sade hakkinda nacizane keskinkalem calismasi.
Marquis de Sade, romantik donemin olumcul kahramanlariyla lanetlenmis kadin kahramanlar arasinda baglantiyi kuran ilk kisidir. bunuda donemin ahlak duzenini tersyuz eden bir felsefe gelistirerek basarmistir.en basit ifadeyle , ayibin odullendirilip erdemin cezalandirilisinin otesinde, bunun dunyanin gercek dogasinin bir disa vurumu oldugunu gostermistir. turkcesi, bizler seytani isler yaparak , ozunde zaten seytan olan doganin dikte ettirdiklerini yapariz aslinda. sade'in ugradigi en buyuk hayal kirikligiysa doganin seytaniliklerinden asagi kalmayacak seyler yapacak bir aksiyon adaminin ne yazik ki gercekte var olmayisiydi.sade'a gore asil sapkinlik dunyada"iyi" seyler yapma arzusudur ve isin absurd yani,fransiz devriminin kahramanlarindan biri olarak "yargic" makamina ulasan sade'in oldukca hayirsever bir tablo cizmesidir.justine,juliette,sodom un 120 gunu ve yatakodasinda felsefe gibi essiz romanlarinda marquis de sade verimli imgelemin ve uzun sureli mecburi tembelligin izin verdigi her tur zulmu ve sapkinligi siniflandirmistir. bunlari evrenin dogasi hakkindaki felsefi diyaloglarin arasina serpistirir ve insanin yalnizca ayaga kalkip kendi yarattigi tanriyi oldurdugunde ozgur kalacagi sonucuna varir.marquis de sade'in yasli dunyamiza etkisi buyuk oldu, ama bu etki cogunlukla standart insanlar tarafindan kabullenilmedi. bununla beraber sade,19.yuzyilin ortasindan sonuna dek surecek olan donemin yani dekadanlarin onur sembolu oldu.sade, ahlaki duzenin disinda duygularin icindeki gercegi arayan insanin en yuce ornegiydi.
algernon charles swinburne, sade hakkinda bir yazisinda soyle demekte ...
"o aslinda kaderci olsun ya da olmasin , tanrilarin ve insanlarin ozunu gercekten kavramisti "